Ik ga scheiden. Wat nu?

Wanneer je er zeker over bent dat je wil scheiden en geen andere oplossingen meer ziet, is het belangrijk dat je dit persoonlijk aan je partner verteld. Dit wordt ook wel een scheidingsmelding genoemd. Geef je partner de tijd en ruimte om het nieuws te laten doordringen, dit kan soms wel een paar weken duren. Zorg ook voor voldoende veiligheid tijdens het gesprek. Als het nodig is kun je een neutrale derde persoon meenemen, die helpt om de rust te bewaken. Zorg er ook voor dat de kinderen niet bij dit gesprek aanwezig zijn.

Wanneer jullie eenmaal hebben besloten om te gaan scheiden, is het belangrijk om het niet al te lang daarna ook aan de kinderen te vertellen. Het liefst wil je je kinderen deze pijn besparen, maar vaak voelen zij de spanningen tussen jullie ook. Als hier niet over gepraat wordt, zorgt dit voor onzekerheid of zelfs angst bij kinderen. Ook wil je voorkomen dat kinderen van anderen te horen krijgen dat jullie gaan scheiden. Zoek voor het gesprek een rustig moment uit, vertel de beslissing het liefst samen aan jullie kinderen en benadruk dat jullie liefde voor de kinderen nooit overgaat.

Als praten met elkaar niet lukt, is het een goed idee om zo snel mogelijk hulp in te schakelen. Je kent vast wel iemand in je omgeving die een scheiding heeft meegemaakt. Vraag aan hen bij wie zij hulp hebben gezocht en hoe dit is bevallen. De professionals van het Scheidingsloket kunnen je ook helpen. Denk aan het uitleggen hoe het zit met de regels en wetten. Maar ook bij het samen maken van goede afspraken over de kinderen. Een mediator kan jullie helpen om te bemiddelen bij de scheiding. Jullie werken zelf aan de oplossingen, maar de mediator begeleidt jullie bij dit proces. Het is belangrijk dat jij en je (ex-)partner beiden vertrouwen hebben in de mediator en bereid zijn om mee te werken. Mediation kan tijd besparen en is goedkoper en minder ingrijpend dan het inschakelen van een advocaat. Op deze pagina vind je links naar de mediators in Lelystad. (link naar Scheidingsloket)

Een (familierecht-)advocaat is uiteindelijk altijd nodig voor het indienen van het echtscheidingsverzoek bij de rechtbank. Sommige mediators zijn ook advocaat. Dan heb je hiervoor geen aparte advocaat nodig. Zijn jullie het samen eens geworden over alle afspraken, dan is er maar één advocaat nodig. Zo niet, dan hebben jij en je (ex-)partner allebei een eigen advocaat nodig. Het nadeel daarvan is dat jullie meer tegenover elkaar komen te staan en dit hogere kosten met zich meebrengt. Zorg voor een advocaat die niet inzet op strijd, maar uitgaat van samenwerking, in het belang van jullie kinderen.
De rechter komt in beeld als het jullie niet lukt om de scheiding te regelen: niet met een mediator, maar ook niet met een advocaat. De rechtbank beslist dan over alles waar jullie het niet over eens kunnen worden, zoals de hoogte van de alimentatie, wie waar gaat wonen of de afspraken over de zorg en opvoeding. Omdat dit proces wel tot een paar maanden kan duren, kan de rechter voor de tussentijd besluiten tot een ‘tijdelijke regeling’.

Tip voor ouders
Hoe lastig soms ook: probeer tijdens een scheiding zoveel mogelijk te blijven samenwerken met je (ex-)partner in het belang van de kinderen. Onderzoek laat zien dat na een scheiding met mediation of waarbij maar één advocaat voor jullie samen nodig was, kinderen na een scheiding meer contact hebben met beide ouders, ouders minder ruzie met elkaar hebben en beter kunnen overleggen over de opvoeding en de ontwikkeling van kinderen. Je wil tenslotte het beste voor je kind.

Breng ook school en de opvang op de hoogte van jullie thuissituatie, zodat zij weten wat er bij jullie kind speelt. Denk hierbij aan wie het gezag over het kind heeft en waar het kind nu en straks gaat wonen. Vraag ook aan de school of zij vanaf nu beide ouders kunnen informeren over schoolzaken, zoals wanneer de oudergesprekken zijn. Vergeet ook bijvoorbeeld ook niet de sportcoach of trainers.

Het kan even duren voordat de scheiding officieel is en sommige dingen kunnen daar niet op wachten. Die moet je direct regelen. Denk aan een situatie waar ouders alvast apart gaan wonen. De vraag is waar de kinderen in de tussentijd gaan wonen en wie welke kosten betaalt. Je kunt daar als ouders onderling of anders met hulp van een (familie)mediator voorlopige afspraken over maken. Als dat niet gaat, kun je de rechter om een voorlopige voorziening vragen. Daar heb je een advocaat voor nodig.

Het is belangrijk om zo snel mogelijk afspraken te maken. Kinderen willen weten waar ze aan toe zijn: onzekerheid zorgt voor extra spanningen. Zijn je kinderen minderjarig? Dan ben je verplicht een ouderschapsplan op te stellen. In het ouderschapsplan staat in ieder geval hoe de verzorging, opvoeding, omgang en de kosten voor de kinderen worden verdeeld en hoe jullie elkaar informeren over belangrijke zaken, zoals de schoolkeuze. Wanneer je gaat scheiden hebben jullie als ouders in principe allebei gezag over je kind en daarmee ook het recht om je kind te zien. Je kunt kiezen voor een omgangsregeling of co-ouderschap. In het ouderschapsplan leg je de afspraken vast over wanneer je kind bij welke ouder is. Er zijn uitzonderingen op dit recht wanneer een ouder bijvoorbeeld niet in staat is om voor het kind te zorgen, dit niet goed is voor de veiligheid of ontwikkeling van je kind of je kind zelf grote bezwaren heeft.

Kinderen hebben het recht om beide ouders te zien, behalve als er omstandigheden zijn waardoor dit niet mogelijk of niet veilig is. Als het jullie niet lukt om goede afspraken over de omgangsregeling te maken, beslist de rechtbank hierover. Kinderen vanaf 12 jaar – en soms ook jonger – mogen altijd hun mening laten horen. Dit is het hoorrecht. De rechter wil weten hoe jouw kind erover denkt en neemt deze mening mee in zijn beslissing. Het belang van je kind staat voorop. Je kind kan het contact met een ouder die geen omgang kan of wil hebben niet afdwingen. Het is beter als het lukt om dit buiten de rechtbank om te doen, zodat de kinderen niet tussen jullie in komen te staan.

Na de afspraken over de kinderen komen andere zaken aan de beurt, zoals geld, spullen, het huis, de pensioenregelingen, partneralimentatie en kinderalimentatie. Hoe jullie financiële afspraken eruitzien en hoe jullie de boel verdelen, wordt medebepaald door de manier waarop je getrouwd bent: onder huwelijkse voorwaarden of in gemeenschap van goederen, of er sprake is van schulden of juist van bezit en of jullie een koop- of huurwoning hebben. Bij een koopwoning kan een hypotheekadviseur jullie advies geven. De afspraken die jullie maken, kun je vastleggen in een echtscheidingsconvenant.

De rechtbank beoordeelt het verzoek tot echtscheiding dat door jullie advocaat wordt ingediend. Als jullie het nog niet overal over eens zijn, zal de rechtbank in een zitting tot een besluit komen. Tijdens een zitting kunnen jij en je (ex-)partner ieder toelichten wat jullie wensen zijn, de rechter komt op basis hiervan tot een eindbesluit. Wanneer je het hier niet mee eens bent, kun je in hoger beroep gaan. Terwijl dit proces loopt kun je een voorlopige voorziening aanvragen, waarin staat wat tijdelijk de hoogte van de alimentatie is en waar de kinderen tot de uitspraak gaan wonen.

De scheiding is pas definitief wanneer deze is ingeschreven bij de burgerlijke stand van de gemeente waar je getrouwd bent. Dit kan pas als de scheiding onherroepelijk is geworden. Meestal zorgt de advocaat ervoor dat de scheiding wordt geregistreerd. Je krijgt hierover een brief. De scheiding wordt vermeld op de huwelijksakte. Deze echtscheidingsakte kun je altijd opvragen als bewijs dat je bent gescheiden. Inschrijving van de scheiding moet binnen zes maanden na de definitieve scheiding, anders moet er een nieuwe echtscheidingsbeschikking worden afgegeven.